Podsumowanie

  • Bootstrapping w biznesie oznacza pozyskiwanie funduszy z własnych oszczędności, od przyjaciół i rodziny lub wykorzystanie personalnych zdolności kredytowych.
  • Zalety bootstrap’owania biznesu to: niższe ryzyko, zachowanie kontroli nad kierunkiem rozwoju firmy oraz brak presji ze strony zewnętrznych inwestorów
  • Z drugiej strony, wadami bootstrapping’u mogą być: niska dostępność kapitału do inwestycji, mniejsza szansa na szybkie skalowanie, trudności w konkurowaniu z firmami wspieranymi przez fundusze venture capital
  • Bootstrapping ma więcej sensu, kiedy founderzy chcą uniknąć brania na siebie dużego ryzyka związanego z byciem finansowanym przez VC, mają dostęp do innych źródeł kapitału oraz zajmują się mniejszym rynkiem.
  • Bootstrapping ma mniej sensu, gdy founderzy operują w wysoce konkurencyjnej branży z dobrze finansowanymi konkurentami, a model biznesowy wymaga znacznych inwestycji z góry.

Co to znaczy bootstrap’ować startup

Bootstrapping oznacza korzystanie z osobistych oszczędności, pożyczek od przyjaciół i rodziny oraz innych form prywatnych inwestycji finansowych w celu finansowania nowego przedsięwzięcia biznesowego. Zaletą bootstrappingu jest to, że pozwala przedsiębiorcom zachować pełną własność i kontrolę nad firmą. Do wad bootstrapping’u należą trudności w zebraniu wystarczającej ilości pieniędzy, aby rozpocząć działalność; ponadto założyciele mogą być zmuszeni do pracy przez długie godziny z niewielkim wynagrodzeniem, aby związać koniec z końcem.

Niemniej jednak bootstrapping jest często postrzegany jako istotny element w rozwoju startupu, wiele udanych firm zostało założonych przy użyciu tej metody. Jeśli myślisz o założeniu własnej firmy, upewnij się, że przeprowadziłeś badania na temat rynku i stworzyłeś solidny plan. Samofinansowanie firmy może być świetnym sposobem na jej rozkręcenie, jednak nie jest to łatwe.

Zalety i wady bootstrapping’u

Zalety stosowania metody bootstrapping’u

Jedną z największych zalet bootstrapping’u jest to, że nie musisz się martwić o rozwodnienie swojego udziału we własności. Kiedy przyjmujesz inwestorów zewnętrznych, zazwyczaj musisz oddać część udziałów w zamian za ich kapitał. Może to spowodować zmniejszenie kontroli nad firmą (często do 20-30%) i utrudnić osiągnięcie długoterminowych celów. W przeciwieństwie do tego, gdy finansujesz swój biznes poprzez bootstrapping, możesz zachować własność w 100% i mieć pełną kontrolę nad swoim biznesem. Jest to jedna z głównych zalet w wysoce konkurencyjnym świecie start-upów. Może również dać ci większą elastyczność w podejmowaniu ryzyka i eksperymentowaniu z nowymi pomysłami, wiedząc, że nie ma nikogo, przed kim musisz odpowiadać. Dodatkowo możesz mieć znacznie wyższą stopę zwrotu, kiedy zdecydujesz się sprzedać swój biznes. Ostatecznie to, czy bootstrapping jest właściwym wyborem dla ciebie, będzie zależało od twoich osobistych okoliczności i celów. Jeśli jednak chcesz zmaksymalizować swoją kontrolę nad biznesem, to zdecydowanie jest to ścieżka warta rozważenia.

Wybierając bootstrapping i trzymając się swoich akcji, masz szansę na zwiększenie potencjalnych zysków i utrzymanie pełnej kontroli nad strategią i wzrostem firmy. Ponieważ fundusze VC mają zwykle duże portfele, wystarczy im, aby jedynie kilka z ich spółek odniosło sukces. Z tego powodu mogą często popychać firmę do niezrównoważonego wzrostu i co za tym idzie, powodują znaczny wzrost ryzyka dla twojego start-upu. Pozostając jedynym udziałowcem firmy, możesz łatwo uniknąć konfliktu interesów i podjąć ryzyko, które uznasz za konieczne, aby Twój start-up mógł się rozwijać.

Konsekwencje stosowania metody bootstrapping’u

Zbierając fundusze za pomocą osobistych oszczędności i prywatnych kontaktów, można napotkać problemy z przepływem środków pieniężnychW przeciwieństwie do funduszu VC, osoby fizyczne zwykle nie mają "nieograniczonych" zasobów i rozległej sieci inwestorów, aby otrzymać spójną pomoc finansową. Jak wspomnieliśmy powyżej, fundusze VC często naciskają na założycieli, aby rosnąć się za wszelką cenę, ale zapewniają również firmie niezbędną dźwignię finansową i fundusze, które pozwalają start-upowi tracić, przez pewien czas, pieniądze, jeżeli firma rośnie w odpowiednim tempie. Całkowicie bootstrapp’owany biznes może mieć niewystarczające środki na rozszerzenie oraz presję, żeby utrzymać rentowność, nawet na wczesnych etapach. Możliwe jest sfinansowanie dużej inwestycji wstępnej (na przykład w badania i rozwój) bez inwestorów zewnętrznych, ale jest to wysoce nieprawdopodobne i trudne.

W obecnym środowisku start-upów rzadko zdarza się, aby firma była w pełni bootstrap’owana. Większość założycieli przyjmuje przynajmniej część finansowania od inwestorów zewnętrznych, takich jak VC. Musisz wziąć pod uwagę, że będziesz musiał konkurować z innymi przedsiębiorstwami na wczesnym etapie rozwoju, które otrzymują finansowanie. Z pewnością będzie to wymagało wiele ciężkiej pracy, jeśli chcesz uzyskać przewagę nad konkurencyjnymi startupami bez pomocy z zewnątrz.

Kiedy należy zastosować bootstrapping

Na podstawie tego, co wymieniliśmy do tej pory, można zauważyć, że najistotniejsze minusy bootstrap’owania biznesu są związane ze wstępnymi inwestycjami, które są wymagane w wielu branżach. Jeśli jednak działasz w obszarze, w którym jest możliwe, aby być rentownym od momentu, gdy rozpoczynasz działalność gospodarczą, lepiej będzie, jeśli zaczniesz działać na własną rękę. Niektóre z takich obszarów mogą obejmować usługi IT, niszowe oprogramowanie i inne.

Jeśli chcesz zajmować się małym rynkiem, może okazać się, że nie potrzebujesz dodatkowej dźwigni finansowej od firm venture capital. Możesz osiągnąć pełny potencjał swojego biznesu bez oddawania ani trochę swoich udziałów. Gdy odniesiesz sukces, otrzymasz większy kawałek mniejszego tortu.

Kiedy nie należy stosować bootstrapping’u

Jeśli biznes na wczesnym etapie rozwoju już zmaga się z brakiem stabilności przepływów pieniężnych, to mogą być lepsze pomysły niż bootstrapping. Dzieje się tak dlatego, że w modelu bootstrapping’owym nie masz dostępu do zewnętrznych źródeł kapitału, które mogą być wykorzystane do pokrycia krótkoterminowych wydatków lub wypełnienia luk w przepływach pieniężnych. Zamiast tego, polegasz wyłącznie na swoich zasobach, które jeśli nie będziesz ostrożny, mogą się szybko wyczerpać. Jeśli więc twój model biznesowy nie zakłada szybkiej rentowności, prawdopodobnie rozsądniej jest poszukać innych opcji finansowania, zamiast próbować bootstrap’ować swoją drogę do sukcesu. W przeciwnym razie możesz znaleźć się w jeszcze głębszym „dołku” — a na to żadna firma nie może sobie pozwolić.

Jeśli działasz na rynku z wieloma graczami, wspieranymi przez zewnętrzny kapitał , którzy oferują konkurencyjne produkty i różnicuje je tylko sprzedaż i marketing, to trudno będzie konkurować, jeśli finansowanie twojej firmy ogranicza się do twoich własnych środków. Konkurenci mogą sprzedawać swój produkt poniżej kosztów, ponosząc straty przez kilka lat, dzięki pieniądzom pozyskanym od inwestorów.

Ciekawe przykłady

Mailchimp

Mailchimp to jedna z najpopularniejszych obecnie platform do e-mail marketingu. Mailchimp jest łatwy w użyciu, ma szeroki zakres funkcji oraz jest przystępny cenowo. Wiele osób nie wie jednak, że Mailchimp został w całości zbudowany bez żadnych zewnętrznych inwestycji. Jest to stosunkowo rzadkie w świecie technologii, gdzie finansowanie przez VC jest normą. Bootstrapping oznaczał, że zespół Mailchimp miał całkowitą kontrolę nad swoim produktem i biznesem od samego początku, i to się opłaciło — Mailchimp ma teraz ponad 15 milionów klientów i generuje miliardy dolarów przychodów każdego roku. W 2021 roku Mailchimp został przejęty przez Intuit za około $12 mld. Ponieważ Mailchimp był bootstrap’owany, założyciele otrzymali zdecydowaną większość tej kwoty, w gotówce i udziałach. Był to świetny deal nie tylko dla założycieli, ale także dla pracowników, którzy dostali około $300 mln w bonusach.

Atlassian

Atlassian to globalna firma programistyczna, która dostarcza produkty i usługi pomagające zwiększyć efektywność i zoptymalizaować pracę w zespołach. Firma została założona w 2002 roku przez dwóch przyjaciół ze studiów, Scotta Farquhara i Mike'a Cannon-Brooksa, którzy bootstrap’owali firmę przy użyciu zaledwie $10 000 z ich kart kredytowych. Do 2010 roku Atlassian pozostawał firmą w pełni bootstrap’owaną, osiągając przychody bliskie $100 mln. Wtedy po raz pierwszy otrzymali finansowanie od VC. Będąc już udanym start-upem, byli w stanie wynegocjować znacznie lepszą umowę niż gdyby zwrócili się do zewnętrznych inwestorów w 2002 roku. W listopadzie 2022 roku Atlassian zatrudnia ponad 8 800 osób w 50 krajach i jest wyceniany na ponad $35 miliardów.

GoFundMe

Unikalna forma bootstrapping’u została przyjęta przez GoFundMe, założoną w 2010 roku z misją pomagania potrzebującym ludziom w otrzymywaniu wsparcia finansowego od rodziny, przyjaciół i znajomych. Firma rozpoczęła działalność jako platforma do pomocy ludziom obciążonych wydatkami medycznymi, ale od tego czasu rozszerzyła się na szeroki zakres potrzeb, w tym edukację, wydatki biznesowe i pomoc w przypadku klęsk żywiołowych. GoFundMe zebrał ponad $9 miliardów od ponad 50 milionów darczyńców. Co ciekawe, firma była bootstrap’owana i nie przyjęła finansowania Venture Capital do 2015 roku. To czyni GoFundMe jedną z najbardziej udanych platform crowdfundingowych na świecie.

GoPro

Firma GoPro została założona w 2002 roku. Nick Woodman, założyciel firmy, bootstrap’ował firmę z $200 000 osobistych oszczędności. Od tego czasu GoPro stało się jedną z najbardziej znanych na świecie marek kamer sportowych. Entuzjaści aktywności fizycznych i profesjonalni sportowcy korzystają z produktów firmy, aby uchwycić materiał ze swoich przygód. W 2014 roku GoPro weszło na giełdę z wyceną $3,5 miliardów, a 45% własności Nicka Woodmana zamieniło się w ponad $1,5 miliarda (750,000% zwrotu).

Podsumowanie

Ostatecznie to do Ciebie należy wybór, czy chcesz sam rozkręcić swój biznes, czy poszukać zewnętrznych inwestorów. Obie opcje mają swoje plusy i minusy, ale ostatecznie wszystko sprowadza się do tego, co ma największy sens dla Twojego biznesu. Bootstrapping może być właściwym wyborem, jeśli odpowiada Ci wolniejsze tempo wzrostu i możesz samodzielnie finansować swój biznes. Poszukiwanie inwestorów może być lepszą opcją, jeśli planujesz szybki wzrost i potrzebujesz zewnętrznego finansowania. Niezależnie od tego, którą ścieżkę wybierzesz, istnieją zasoby, które pomogą Ci odnieść sukces.