Search fund to coraz bardziej popularny model inwestycyjny, który zdobywa uznanie również w Polsce. To specyficzny typ funduszu, tworzony przez jednego lub dwóch przedsiębiorców (tzw. searcherów), którzy pozyskują kapitał od inwestorów w celu znalezienia, zakupu i zarządzania dobrze funkcjonującym przedsiębiorstwem. Choć ten model dopiero zyskuje popularność w naszym kraju, jego początki sięgają lat 80. XX wieku w Stanach Zjednoczonych, gdzie został rozwinięty przy wsparciu takich instytucji jak Stanford czy Harvard.

Jak działa model search fundu?

Charakterystyka funduszy typu search fund opiera się na dwóch głównych etapach:

1. Etap poszukiwania

Ten etap trwa zazwyczaj od 6 do 24 miesięcy. W tym czasie przedsiębiorca analizuje rynek, kontaktuje się z właścicielami firm i szuka odpowiedniej spółki do przejęcia. Celem są zazwyczaj średnie przedsiębiorstwa o stabilnych przychodach, dobrych wynikach finansowych i potencjale dalszego rozwoju. Kapitał na ten etap pochodzi od prywatnych inwestorów, często związanych z sektorem funduszy private equity, family office lub działających w ramach międzynarodowych search fundów.

2. Etap zarządzania

Po przejęciu firmy poszukiwacz obejmuje funkcję prezesa zarządu i samodzielnie nią kieruje. Odpowiada za rozwój działalności, wzrost wartości oraz wdrażanie zmian organizacyjnych. To właśnie odróżnia poszukiwania fundy od tradycyjnych inwestorów - ci ostatni rzadko angażują się w zarządzanie operacyjne.

Kto zakłada fundusz typu search fund?

Najczęściej są to absolwenci renomowanych uczelni biznesowych - jak Stanford, INSEAD czy Harvard - którzy wcześniej zdobyli doświadczenie w doradztwie strategicznym, finansach lub pracy w przedsiębiorstwach.

Inwestorzy, którzy finansują takie fundusze, to z kolei osoby prywatne, zamożne rodziny, fundusze inwestycyjne, a także mniejsze fundusze private equity. W ostatnich latach coraz częściej pojawiają się też międzynarodowe search fundy - np. inwestorzy z Niemiec czy Szwajcarii zainteresowani firmami w Polsce.

Przykłady transakcji z udziałem funduszy poszukiwawczych w Polsce

Mimo że rynek funduszy typu search fund w Polsce dopiero się rozwija, już dziś możemy wskazać kilka interesujących przykładów udanych transakcji.

W 2020 roku fundusz Nextline przejął większościowe udziały w MotionVFX - firma z Bielska-Białej, która tworzy pluginy i narzędzia do montażu wideo. Przejęcie to odbiło się szerokim echem i jest jednym z najbardziej znanych przykładów działania search fundów w Polsce.

Innym przykładem jest przejęcie firmy Velis Real Estate Tech, która dostarcza rozwiązania informatyczne do zarządzania nieruchomościami komercyjnymi. Firma ta stała się obiektem zainteresowania funduszu Stability Capital, który dostrzegł w niej wysoki potencjał rozwoju na rynku globalnym.

Dlaczego warto sprzedać firmę do search fundu?

Dla właścicieli firm - szczególnie takich, które zostały zbudowane od podstaw i są prowadzone rodzinnie - sprzedaż do search fundu może być bardzo korzystnym rozwiązaniem. Oto kluczowe powody:

  • Zapewnienie sukcesji - Fundusze typu search fund są często zainteresowanymi firmami rodzinnymi, które stoją przed wyzwaniem przekazania zarządzania kolejnemu pokoleniu. Dzięki temu możliwe jest zachowanie ciągłości i wartości przedsiębiorstwa.
  • Szybkie wyjście właściciela z firmy - W przeciwieństwie do funduszy strategicznych czy inwestorów branżowych, fundusze pozwalają właścicielowi na szybsze wycofanie się z działalności operacyjnej - często już w ciągu kilku miesięcy od transakcji.
  • Zaangażowanie i odpowiedzialność - Search funder samodzielnie zarządza firmą i jego sukces zależy bezpośrednio od jej dalszego rozwoju. Dzięki temu właściciel może mieć pewność, że jego dzieło trafi w dobre ręce.

Co zrobić, gdy kontaktuje się fundusz typu search fund?

Kontakt ze strony funduszu poszukiwawczego może być dla wielu właścicieli zaskakujący. Jak się wtedy zachować?

  1. Odpowiedzialność - Nawet jeśli nie planujesz sprzedaży firmy w najbliższym czasie, warto porozmawiać. Fundusze często działają z dużym wyprzedzeniem.
  2. Zdobądź informacje – Zapytaj, kto stoi za funduszem, kto go finansuje, jakie doświadczenie ma search funder. To pozwoli Ci ocenić intencje i wiarygodność.
  3. Zadbaj o poufność - Warto podpisać umowę o poufności (NDA), zanim zaczniesz dzielić się danymi o firmie.
  4. Zastanów się nad przyszłością firmy - Czy dany przedsiębiorca rzeczywiście może poprowadzić firmę dalej, zgodnie z Twoimi wartościami?

Dlaczego warto skorzystać z doradcy przy rozmowach z funduszem?

Rozmowy z funduszami inwestycyjnymi - również z search fundami - to złożony proces, który może decydować o przyszłości firmy. Z tego względu warto skorzystać z usług profesjonalnego doradcy M&A. Taki doradca pomoże:

  • Dokonać rzetelnej wyceny firmy - Co pozwala na świadome podejmowanie decyzji i skuteczne negocjacje.
  • Porównać oferty inwestorów - Czasem fundusz poszukiwawczy nie jest jedyną opcją. Doradca pomoże ocenić alternatywy, w tym oferty od zewnętrznych inwestorów, branżowych czy funduszy private equity.
  • Zabezpieczyć interesy właściciela - Doradca dba o strukturę transakcji oraz zabezpieczenia prawne.

Aktywne search fundy w Polsce

Rynek funduszy typu search fund w Polsce dopiero się rozwija, ale liczba aktywnych zespołów dynamicznie rośnie. Poniżej prezentujemy profil najciekawszych funduszy działających obecnie na polskim rynku.

Cedo Capital – pionierka wśród searcherów

Cedo Capital, założony w Warszawie w 2024 roku, to fundusz unikalny w skali Polski i Europy. Jego założycielką jest Monika Wincel - pierwsza kobieta-searcherka w kraju, z międzynarodowym doświadczeniem inwestycyjnym i doradczym. Fundusz planuje przejęcie jednej stabilnej firmy z przychodami 10-130 mln PLN oraz EBITDA 5-25 mln PLN. Monika planuje osobiście pokierować firmą, koncentrując się na jej międzynarodowym rozwoju. Takie podejście daje właścicielom firm poczucie bezpieczeństwa i partnerstwa.

Vistula Horizon Partners - lokalna obecność, globalna jakość

Fundusz Vistula Horizon Partners został założony przez Bartosza Andryszaka - absolwenta INSEAD z doświadczeniem w doradztwie strategicznym i private equity. Jego celem jest przejęcie solidnej polskiej firmy z potencjałem wzrostu - zarówno organicznego, jak i przez akwizycje. Fundusz wspierają znani międzynarodowi inwestorzy, m.in. Relay Investments i Moonbase Capital. Vistula wyróżnia się dojrzałością operacyjną, transparentnością procesu i gotowością do objęcia roli zarządczej od pierwszego dnia po przejęciu.

Search Capital - rodzinna sukcesja bez presji

Search Capital to fundusz prowadzony przez braci Mikołaja Lipińskiego i Tomasza Pupkę-Lipińskiego z Gdyni. Skierowany jest głównie do właścicieli firm rodzinnych o przychodach 10-250 mln zł i dodatniej EBITDA. Fundusz wyróżnia się partnerskim podejściem - bez presji czasowej, z gotowością do wniesienia operacyjnej wartości dodanej. Doradztwo Blackpartners zwiększa profesjonalizm procesu, co czyni Search Capital dobrym partnerem dla firm o długiej historii.

Sustinere - finansista z usługą do MŚP

Sustinere to jednoosobowy fundusz Wojciecha Bujasy, który zdobył doświadczenie jako CFO i COO w strukturach private equity. Jego celem są małe i średnie przedsiębiorstwa z sektorów usług B2B, produkcji i dystrybucji. Wspierany przez Relay Investments, Istria Capital i aniołów z regionu DACH, fundusz planuje przejęcie jednej firmy i samodzielne zarządzanie nią. To opcja dla właścicieli, którzy cenią sobie transparentność i zaangażowanie inwestora operacyjnego.

Podsumowanie

Fundusze typu search fund stanowią ciekawą alternatywę dla tradycyjnych inwestorów finansowych i strategicznych. Oferują elastyczne podejście do procesów przejęcia, umożliwiają sprawną sukcesję oraz wspierają długofalowy rozwój przedsiębiorstwa. Przykłady przejęć firm takich jak MotionVFX czy Velis Real Estate Tech pokazują, że ten model może z powodzeniem funkcjonować również na polskim rynku.

Właściciele firm rodzinnych rozważający sprzedaż biznesu powinni brać pod uwagę fundusze poszukiwawcze jako realną opcję. Łączą one w sobie efektywność działania z dbałością o ciągłość biznesu, a ich elastyczność pozwala dostosować cały proces do indywidualnych oczekiwań sprzedającego.

Jeśli skontaktował się z Państwem fundusz typu search fund - polecamy odezwać się do nas. Chętnie pomożemy w negocjacjach, pokażemy inne dostępne opcje i ocenimy, czy to dobre dopasowanie dla Państwa firmy.